1.1
LARRIALDI EGOERAK
Gure
ingurunea leku ziurra dirudi baino zenbait gertaerek askotan denbora
laburrean, larrialdi-egoerak sor ditzakete pertsona asko arriskuan jar
dezaketenak.
Gertaerak izan daitezke:
· Uholdeak,
· zentral
nuklear baten erradiazio-ihesa,
· merkantzia
arriskutsuak daraman tren baten istripua...
Gertaeraren
‘’LARRIALDIA’’, ‘’BEHARREZKOAK IZANGO DIREN ARRETA’’ ETA ‘’UZTEN DUTEN
ONDORIOEN’’ arabera LARRIALDI-EGOERAK 3 mailetan sailkatzen dira:
LARRIALDI KOLEKTIBOA:
Egoera hauek zenbait biktima eragiten ditu edo
zenbait pertsonen osotasuna (segurtasuna) arriskuan jartzen du.
Komunitateak dituen baliabideekin erantzun
daiteke
Adib: produktu
kimikoak daramatzan kamioi baten istripua larrialdi kolektiboa da, leherketa
arriskua egon daitekeelako eta hodei toxiko bat sor daiteke
HONDAMENDIA: Pertsona
askorengan du eragina, larritasuneko biktima kopuru handia sortzen du eta kalte
materialak sortzen ditu.
Erantzun emateko baliabide osagarriak behar
dira, baina sistema berak beregain har ditzake.
Adib:
aireko-istripua, uholdeak edo atentatu terrorista.
KATASTROFEA: Hondamendi
bat da baina handiagotua. Larritasunezko biktima kopuru handia eta kalte
material ugari hasera batean.
Egoera denborarekin larritzen joaten da. kanpoko
laguntza beharrezkoa da.
Adib: Haitiko
lurrikara edo Tsunamiak
Esandako
egoera hauei aurre egiteko edo erantzuteko, zenbait talde eta erakundeen
parte-hartzea behar izaten da eta baliabide asko mugitu behar dira, bai giza-baliabideak eta bai baliabide-materialak.
Beharrezkoa
parte-hartuko duten pertsonen artean koordinazioa egotea
Gertakaria
gertatu ondoren, antolatzea eta koordinatzea ezinezkoa izango litzateke,
horregatik agintariek aurrez aurretik larrialdi-planak lantzen
dituzte.
ZER DA
LARRIALDI PLANA?
Pertsonak arrisku kolektibo larrian daudenean eta beraien segurtasuna eta
bizitza jokoan daudenean, hauei erantzunak emateko sistema bat
da.
ARIKETA:
BILATU EGUNKARIETAN EDO INTERNETEN LARRIALDI EGOERA DESBERDINEN
ADIBIDEAK ETA SAILKA ITZAZU IKUSITAKO ERIZPIDEEN ARABERA.
GERO DENON ARTEAN ZUZENDUKO DITUGU.
1.2
BABES ZIBILA
BARNEKO MINISTERIOAREN babes zibila:
Helburuak:
ü
AURREZ IKUSI, katastrofe edo arrisku kolektiboei
ü
BABESTU, bai pertsona eta ondasunak, egoera hauek
gertatzen direnean
ü BERRERAIKITZEA,
gertakizuna izan den eremua
BABES ZIBILA
BATZORDE
NAZIONALA : ESPAINAKO ESTATUKOA
AUTONOMIA
ERKIDEGOETAKO BATZORDEAK : AUTONOMIA BAKOITZEKOA
ARIKETA 1:
ZURE AUTONOMIAKO BATZORDEAK PRESTATZEN DITUEN LARRITASUN PLANEN BURUZKO INFORMAZIOA BILATU ETA EGIN TXOSTEN BAT.
1.3. LARRIALDI-PLANAK
1.3.1. OINARRIZKO EDUKIAK
Ø
AURREIKUSPENA
Ø
PREBENTZIOA
Ø
ESKU-HARTZEA
Ø
ERREHABILITAZIOA
AURREIKUSPENA:
-Ze gertaera
larri gerta daitezkeen kalkulatzen da
-Hori
gertatzeko dagoen probabilitatea
-Ze kalte
eragingo lukeen
-Zein
baliabide dauden horri aurre egiteko
PREBENTZIOA:
-Prebentzio
neurriak, eta gertatuko balitz ondorioak gutxitzeko neurri prebentiboak egiten
dira.
ESKU-HARTZEA:
-Nola erantzun
beharko litzatekeen zehazten du; erantzuteko beharrezkoak diren bai giza eta
material baliabideak, talde bakoitzak nola erantzun beharko lukeen, ze
koordinazio mekanismo ezarriko diren,...
ERREHABILITAZIOA:
-Eremua
berreskuratzeko egin beharrekoa zehazten du.
★
KONTUAN IZAN!!
Larrialdi-planak
EZ dira agiri itxiak, aldizka berrikusi eta eguneratu behar dira.
Gauzatuko balitz o
balira, emaitza ebaluatu behar da, beharrezkoak diren hobekuntzak
ezartzeko.
1.3.2
LARRIALDI-PLAN MOTAK
BABES ZIBILEKO PLANAK:
-Administrazio
publikoak egindakoak
-Eremu
geografiko zehatzak erantzungo ditu: udalaren planak, autonomikoa, estatala,...
AUTOBABESERAKO PLANAK:
-Enpresak,
zentroak,... ( merkataritza-gune bat, jolas-parke bat…) landutako planak dira.
-Enpresa batek
egindakoak dira baina Babes Zibilaren ildoak jarraituz.
ARIKETA 2 :
BILATU AZKEN
URTEETAN GERTATUTAKO HONDAMENDI ETA KATASTROFEEN ADIBIDEAK
ARIKETA 3 :
EXPLIKATU
ZEHATZ-MEHATZ ZERTAN DESDERDINTZEN DIRA BABES ZIBILEKO PLANAK ETA
AUTOBABESERAKO PLANAK
BABES ZIBILEKO
PLANAK
Plan Bereziak:
Oinarrizko planak:
Gerra egoerak
Larrialdi nuklearra
Plan bereziak:
Uholdeak
Baso suteak
Lurrikarak
Merkantzia
arriskutsuen garraioa
Sumendiak
Substantzia arriskutsuak esku hartzen duten
istripu larriak
Lurraldeko Planak:
Autonomikoak
Supraautonomikoak
Munizipalak
Supramunizipalak
1.4.1. LURRALDEKO
PLANAK
-
Eremu zehatz batean gerta daitezken arrisku guztien
aurrean egiten da.
-
Gerta daitezkeen arrisku guztien baloraziotik abiatzen
dira
-
Jarduerak diseinatzen dituzte arriskua gertatuko balitz
*2 dira
garrantzitsuenak: UDALEKOAK ETA AUTONOMIKOAK
UDALEKO PLANAK
-
Udalaren eremuan mugatuta
-
Udal danak izatea ez da beharrezkoa (autonomi erkidegoak
erabakitzen du)
-
‘’Udaleko larrialditako oinarrizko plana” izendatzen da
(PBEM plan basico de emergencia municipal.
http://www.donostia.eus/info/ciudadano/planesalerta.nsf/fwHome?ReadForm&idioma=eus&id=A336670442424
http://www.donostia.eus/info/ciudadano/planesalerta.nsf/fwHome?ReadForm&idioma=eus&id=A336670442424
· Txomin eta Martuteneko bizilagun guztiei
zuzendutako gomendioak
· Elurrak 2014-15.
· 2014ko abenduaren 1etik 2015ko martxoaren 31ra arte egongo da
indarrean. Larrialdietarako deitu 112ra (Sos Deiak- Suhiltzaileak) edo 092 ra
(Udaltzaingoak).
PLAN
AUTONOMIKOAK
-
Autonomia erkidego bateko lurraldea mugatzen duten planak
dira
-
Autonomi erkidego danak behartuta larrialdi planak izatea
-
Babes Zibileko Batzorde Nazionalak homologatuko ditu
★
INDARREAN DAUDEN PLAN AUTONOMIKOAK
★
Euskadi: LABI (izena du)
★
18/11/1996: homologazio data
ARIKETA 4:
BILATU LABI
BURUZKO INFORMAZIOA
http://www.interior.ejgv.euskadi.eus/r42-aecon01/eu/contenidos/informacion/planes_labi/eu_doc/labi.html
http://www.interior.ejgv.euskadi.eus/r42-aecon01/eu/contenidos/informacion/planes_labi/eu_doc/labi.html
ARIKETA 5:
BILATU 17
AUTONOMI DESBERDINEN LURRADEKO PLANEN IZENAK ETA HOMOLOGAZIO DATAK
EGIN TAULA BAT
ANDALUCIA
|
PTAND
|
17 – 12
-1998
|
BALEARES
|
---------
|
----------
|
ARAGON
|
PROCITER
|
04 – 12
-1995
|
1.4.2 LARRIALDI PLAN BEREZIAK
-
Arrisku zehatz batzuetarako diseinatzen dira
-
Metodo zientifiko eta tekniko egokiak behar dira,
ebaluatzeko eta tratatzeko
Bi plan berezi
desberdin bereizten dira:
OINARRIZKO PLANAK
PLAN BEREZIAK
●
OINARRIZKO PLANAK
-
Gerra egoera
-
Larrialdi nuklearra
Bi egoera
hauetatik eratorritakoak
Estatuaren agintean
daude
➢
Gerra egoeratik eratorritako arriskuak
Babes
zibilaren planifikazioa:
-
Populazioaren Autobabesa: biztanleari informazioa eman
arrisku egoeran zer egin jakiteko, eraikuntzak babestu,...
-
Alarma zerbitzua
-
Babeslekuak: prestatu, hornitu…
-
Biztanleriaren ebakuazioa
-
Laguntza, erreskatea eta salbamendua
➢
Larrialdi nuklearraren arriskua
-
Arrisku nuklearraren aurrean indarrean dagoen plana
PLABEN izeneko da, Plan Basico de Emergencia Nuclear
-
PLABENek erantzuna ematen du zentral nuklearraren kanpoan
-
Zentral nuklearraren barruan beste plan batzuk dituzte
indarrean
-
PENBU, Garoñako zentral nuklearreko kanpoaldeko larrialdi
plana
ARIKETA 6:
BILATU NON
DAUDE INDARREAN HURRENGO PLANAK:
PENCA:
PENGUA:
PENTA:
PENVA:
PENCRA:
●
PLAN BEREZIAK
-
Hauek aurreikus daitezken larrialdiei aurre egiteko daude
diseinatuta
-
Behar izango luketen lurralde eremuetan ezarri behar dira
Gutxienez kasu
hauetako:
Uholdeak,
baso-suteak,
lurrikarak,
sismoak,
sumendiak,
eta abar
Plan
berezietan bereiz ditzakegu:
●
AUTONOMIA ERKIDEGOKOAK
●
ESTATUTOKOAK
Babes Zibilak
ezarritako ildoak bete behar dituzte
ARIKETA 7:
SARTU ESTATUKO
BABES ZIBILAKO WEB ORRIAN (WEB DE LA DIRECCION GENERAL DE PROTECCION CIVIL )
http://www.proteccioncivil.es/web/dgpcye/mercancias-peligrosas-planes-especiales
http://www.proteccioncivil.es/web/dgpcye/mercancias-peligrosas-planes-especiales
ETA BILATU ZERTAZ
DATZATEN HURRENGO PLAN BEREZIAK, NONGO ETA ZERTARAKO DIRA ETA NOIZ IZAN DIRA HOMOLOGATUAK:
ü PROCIMER
ü MERBEPAL
ü PLATECA
ü TRANSCANT
ü MPCyL
ü PETCAM
ü TRANSCAT
ü TRANSCAEX
ü TRANSGAL
ü TRANSNA
ü PLAMERPA
ü TRANSMUR
ü SISMICAT
ü INUNCAT
ü INUNCyL
ü PRICAM
ü NUNCAEX
ü PLANINPA
ü
INUNMUR
ARIKETA 8:
ZERTAN DESBERDINTZEN DIRA PLAN BEREZIAK ETA
LURRALDEKO PLANAK?
ARIKETA 9:
ZER ESAN NAHI DU PLAN BAT DELA?
ARIKETA 10:
BILATU INFORMAZIOA: ZURE AUTONOMI
ERKIDEGOAN ZEIN PLAN BEREZI ETA LURRALDEKO PLANAK DAUDE.
ARIKETA 11:
LOKALIZATU MAPA BATEAN ESPAINAN DAUDEN
ZENTRAL NUKLEARREN KOKAPENAK. ZURE USTEZ, ZERGATIK DIRA ESTATUKO KONPETENTZIAK?
1.5. AUTOBABESERAKO PLANAK
-
Larrialdien aurrean (estadio bat, merkataritza-gunea,...)bete
beharreko neurri prebentiboak dira.
-
Plan hauek arriskuen:
-
Identifikazioa
-
Ebakuazioa
-
Prebentzioa
-
Babes neurriak…
zehaztuko dituzte
1.5.1
AUTOBABESERAKO PLANEN ARAUDIA
-
Zein jardueretan izan behar duen autobabeserako plana
-
Nola burutu behar diren
-
Autonomia Erkidegoek bere eremuan dauden Autobabeserako
Planen erregistroa izan behar dute
1.5.2
AUTOBABESERAKO PLANAK IZAN BEHAR DUTEN ZENBAIT JARDUERA
NBA-n jasotzen
da zein jarduerek izan behar duten autobabeserako plana
Guk zenbait
jarduera azpimarratuko ditugu:
●
Ikuskizun publikoak eta jolas-jarduerak
Ondorengo
ezaugarriak betetzen dituzten leku, esparru eta instalazioak izan behar dute:
-
2000 pertsona edo gehiago sartzen diren barrunbe itxiak
-
2500 pertsona edo gehiagoko edukiera duten barrunbe itxi
desmuntagarriak
-
20.000 pertsona edo gehiagoko edukiera duten estalperik
gabeko guneak.
-
●
Osasun jarduerak
-
200 ohe edo gehiago duten osasun-establezimenduetan edo
2000 pertsona baino gehiago dutenetan
-
●
Irakaskuntza jarduerak
2000 pertsona
edo gehiago duten pertsonetan eta bertan adimen-urritasuna edo
urritasun-fisikoa duten pertsonak baldin badaude
●
Zahar egoitzak
-
Zahar egoitzak, eguneko egoitzak, urritasun fisiko,... orokorrean
100 pertsona edo gehiago badaude bere kabuz ezin dutenak atera.
-
Beste jarduerak
v
KONTUAN IZAN!!!
Autobabeserako
planak, zentro batek ohiko jarduerei zuzenduak daude.
Ohikoa ez den beste
jarduera bat egiten bada:
-
Beste segurtasun baliabide batzuk
-
Osasun-laguntza bereziak jarri beharko dira
Adib: Futbol
estadio batean kontzertu bat egiten bada, arrisku maximoa duen partidu bat
jokatzen denean,...
ARIKETA 12:
ZEIN HELBURU DAUZKATE AUTOBABESEKO PLANAK? JARRI 5 ADIBIDE